mih`K deIq sUrXM ] biFXo so loh pUrXM ] su dyv rwj jIqXM ] iqRlok rwj kIqXM ]1] Bjy su dyvqw qbY ] iekqR hoie kY sbY ] mhysurw clM bsy ] ibsyK ic`q mo qRsy ]2] jugys Bys DwrkY ] Bjy hiQXwr fwrkY ] pukwr AwrqM cly ] ibsUr sUrmw Bly ]3] brK ikqy qhw rhy ] su du`K dyh mo shy ] jgqR mwiq iDAwieXM ] su jYq p`qR pwieXM ]4] pRsMn dyvqw Bey ] crMn pUjby Dey ] snMmuKwn T`FIXM ] pRxwm pwT p`FIXM ]5]

qbY dyv Dwey ] sBo sIs inAwey ] sumn Dwr brKy ] sbY swD hrKy ]6] krI dyib Arcw ] bRhm byd crcw ] jbY pwie lwgy ] qbY sog Bwgy ]7] ibnMqI sunweI ] BvwnI irJweI ] sbY ssqR DwrI ] krI isMG suAwrI ]8] kry GMt nwdM ] DuMn inr ibKwdM ] suxo deIq rwjM ] sijXo ju`D swjM ]9] ciVXo rwCsysM ] rcy cwr AnysM ] blI cwmryvM ] hTI ic`CuryvM ]10] ibVwl`C bIrM ] cVy bIr DIrM ] bfy ie`Ku DwrI ] Gtw jwn kwrI ]11]

bwix ijqy rwCsin imil Cwfq Bey Apwr ] PUlmwl huAY mwq auir soBy sBy suDwr ]12]

ijqy dwnvON bwn pwnI clwey ] iqqy dyvqw Awp kwty bcwey ] ikqy Fwl Fwhy ikqy pws pyly ] Bry bsqR lohU jnoN Pwg Kyly ]13]

dRugw hUM kIXM Kyq DuMky ngwry ] krM pitsM prG pwsI sMBwry ] qhW goPnY gurj goly sMBwrYN ] hTI mwrhI mwr kYkY pukwrYN ]14]

qbY Ast AstwQ hiQXwrM sMBwry ] isrM dwnvyNdRwn ky qwik Jwry ] bb`ikXo blI isMG ju`DM mJwrM ] kry KMf KMfM su joDw ApwrM ]15]

qb dwnv ros Bry sb hI ] jg mwq ky bwx lgy jb hI ] ibibDwXuDu lY su blI hrKy ] Gn bUMdn ijXo ibsKM brKy ]16]

jnu GorkY isAwm Gtw GumfI ] Asurys AnIkin qÎoN auimfI ] jg mwq ibrUQin mo DiskY ] Dnuswiek hwQ gihXo hiskY ]17]

rx kuMjr puMj igrwie dIey ] iek KMf AKMf duKMf kIey ] isr eykin cot inPot bhI ] qrvwqr huAY qrvwr rhI ]18]

qn J`Jr huAY rx BUm igry ] iek Bwj cly iPr kY n iPry ] ieik hwQ hiQAwr lY Awn bhy ] lir kY mir kY igir Kyq rhy ]19]

qhW su dYNq rwjXM ] sjy so srb swjXM ] qurMg Awp bwhIXM ] bDM su mwq cwhIXM ]20] qbY duRgw bkwirkY ] kmwx bwx Dwir kY ] su Gwv cwmrM kIXo ] auqwr hsiq qy dIXo ]21]

qbY bIr kopM ibVwlwC nwmM ] sjy ssqR dyhM clo ju`D DwmM ] isrM isMG ky Awin GwXM pRhwrM ] blI isMG so hwQ so mwir fwrM ]22]

ibVwlwC mwry su ipMgwC Dwey ] duRgw swmuhy bol bWky sunwey ] krI A`iBR jXoN grj kY bwx brKM ] mhW sUr bIrM Bry ju`D hrKM ]23]

qbY dyvIAM pwix bwxM sMBwrM ] hinXo dust ky Gwie sIsM mJwrM ] igirXo JUim BumM gey pRwx CutM ] mno myr ko swqvoN isRMg tutM ]24]

igry bIr ipMgwC dybI sMGwry ] cly Aauru bIrM hiQAwrM auGwry ] qbY rois dyibXM sroGM clwey ] ibnw pRwn kY ju`D m`DM igrwey ]25]

jy jy s`qR swmuhy Awey ] sbY dyvqw mwir igrwey ] sYnw skl jbY hin fwrI ] Awsurys kopw AhMkwrI ]26]

Awp ju`D qb kIAw BvwnI ] cuin cuin hny pKrIAw bwnI ] kRoD juAwl msqk qy ibgsI ] qwqy Awp kwlkw inksI ]27]

muK bmq juAwl ] inksI kpwl ] mwry gjys ] Cu`ty hY eys ]28] C~utMq bwx ] Jmkq ikRpwx ] sWgM pRhwr ] Kylq Dmwr ]29] bwhYN insMg ] au`TY JVMg ] qu`pk qVwk ] au`Tq kVwk ]30] bbkMq mwie ] BBkMq Gwie ] ju`Jy juAwx ] n`cy ikkwx ]31]

DweIXo AsuryNdR q~h inj kop Ep bFwie ] sMg lY cqurMg sYnw suD ssqR ncwie ] dyib ssqR lgY igry rx ru`iJ ju`iJ juAwx ] pIl rwj iPry khUM rx su~C Cu~C ikkwx ]32]

cIr cwmr puMj kuMjr bwj rwj Anyk ] ssqR AsqR suBy khUM srdwr suAwr Anyk ] qyg qIr quPMg qbr kuhuk bwn AnMq ] byiD byiD igry br`iCn sUr soBwvMq ]33]

igR`D ibR`D aufy qhw iPkrMq suAwn isMgRwl ] m`q dMq sp`C p`bY kMk bMk rswl ] Cu`dR mIn Cur~uDRkw Aru crm kCp AnMq ] n`kR b`kR subrm soiBq sRox nIr durMq ]34]

nv sUr nvkw sy rQI Aq rQI jwn jhwj ] lwid lwid mno cly Dn DIr bIr slwj ] molu bIc iPrYN cukwq dlwl Kyq KqMg ] gwih gwih iPry Pv`jin Jwir idrb inKMg ]35]

AMg BMg igry khUM bhu rMg rMigq bsqR ] crm brm suBy khUM rx BUm ssqR AsqR ] muMf quMf Dujw pqwkw tUk twk Aryk ] jUJ jUJ pry sbY Air bwicXo nhI eyk ]36]

kop kY mihKys dwno DweIXo iq`h kwl ] AsqR ssqR sMBwr sUro rUpkY ibkrwl ] kwl pwx ikRpwx lY iq`h mwrIXo qqkwl ] joiq joiq ibKY imlI qj bRhmrMiDR auqwl ]37]

mihKwsr k`h mwr kr pRPulq BI jg mwie ] qw idn qy mihKy blY dyq jgq suK pwie ]38] ieiq sRI bicqR nwtky cMfI cirqRy mihKwsur bDh pRQm iDAwie sMpUrx msqu suB msqu ]1] APjU ]

dyivs qb gwijX ] Anhd bwjIX ] BeI bDweI ] sB suKdweI ]1]39] duMdB bwjy ] sB sur gwjy ] krq bfweI ] sumn bRKweI ]2]40] kInI bhu Arcw ] js Dun crcw ] pwien lwgy ] sB duK Bwgy ]3]41] gwey jY krKw ] puhpin brKw ] sIs invwey ] sB suK pwey ]4]42]

lop cMfkw jU Bey dY dyvn ko rwju ] bhur suMB nYsuMB duAY dYq bFy isrqwj ]5]43]

suMB insuMB cVY lYkYy dl ] Air Anyk jIqy ijn jl Ql ] dyv rwj ko rwj iCnwvw ] sys mn mukt Byt pTwvw ]6]44]

CIn lXo Alkys BMfwrw ] dys dys ky jIiq inRpwrw ] jhW qhW kh dYq pTwey ] dys ibdys jIq iPr Awey ]7]45]

dyv sbY qRwisq Bey mn moN kIXo ibcwr ] srn BvwnI kI sbY Bwij pry inrDwr ]8]46]

su qRws dyv BwjIAM ] bsyK lwj lwjIAM ] ibis`K kwrmM ksy ] su dyv lok mo bsy ]9]47] qbY pRkop dyb huAY ] clI su ssqR AsqR lY ] su mu`d pwn pwn kY ] gjI ikRpwn pwn lY ]10]48]

sunI dyv bwnI ] cV´´I isMG rwnI ] suBM ssqR Dwry ] sBy pwp twry ]11]49] kro n`d nwdM ] mhW m`d mwdM ] BXo sMK sorM ] suxXo cwr ErM ]12]50] auqy dYq Dwey ] bfI sYn ilAwey ] muKM rkq nYxM ] bkY bMk bYxM ]13]51] cvM cwrFUky ] muKM mwr kUky ] ley bwx pwxM ] su kwqI ikRpwxM ]14]52] mMfy m`D jMgM ] pRhwrM KqMgM ] krauqI ktwrM ] auTI ssqR JwrM ]15]53] mhW bIr Fwey ] sroGM clwey ] krYN bwr bYrI ] iPry jXo gMgYrI ]16]54]

kroDq stwXM auqy isMG DwXo ] ieqy sMK lY hwQ dyvI bjwXo ] purI caud hUMXM rihXo nwd pUrM ] cm`ikXo muKM ju`D ky m`iD nUrM ]17]55]

qbY DUmR nYxM m`icXo ssqR DwrI ] ley sMg joDw bfy bIr BwrI ] lXo byiV@ p`bM kIXo nwd au`cM ] suxy grBxI Awin ky grB mu`cM ]18]56]

suxXo nwd sRvxM kIXo dyv kopM ] sjy crm brmM Dry sIs topM ] BeI isMG suAwrM kIXo nwd au`cM ] suny dIh dwnvwn ky mwn mu`cM ]19]57]

mhw kop dyvI DsI sYn m`DM ] kry bIr bMky qhW A`D A`DM ] ijsY Dwie kY sUl sYQI pRhwirXo ] iqny Pyir pwxM n bwxM sMBwirXo ]20]58]

ijsY bwx mwrXo ] iqsY mwr fwrXo ] ijqy isMG DwXo ] iqqY sYn GwXo ]21]59] ijqy Gwie fwly ] iqqY Gwir Gwly ] smuh s`qR AwXo ] su jwny n pwXo ]22]60] ijqy ju`J ru`Jy ] iqqy AMq ju`Jy ] ijnY ssqR Gwly ] iqqy mwr fwly ]23]61] qbY mwq kwlI ] qpI qyj juvwlI ] ijsY Gwv fwrXo ] su surgM isDwrXo ]24]62] GrI A`D m`DM ] hnXo sYn su`DM ] hnXo DUmR nYxM ] sunXo dyv gYxM ]25]63]

BjI ibrUQn dwnvI geI BUp ky pws ] DUmRnYx kwlI hnXo BjIXo sYn inrws ]26]64] ieiq sRI bicqR nwtky cMfI cirqRy DUmRnYx bDh duqIAw iDAwie sMpUrx msqu suB msqu ]2] APjU ]

ieh ibD dYq sMGwr kr Dvlw clI Avws ] jo Xh kQw pVY sunY ir`iD is`iD igRh qws ]1]65]

DUmRnYx jb suxy sMGwry ] cMf muMf qb BUp hkwry ] bhu ibiD kr pTey snumwnw ] hY gY piq dey rQ nwnw ]2]66]

ipRQm inriK dybIAih jy Awey ] qy Dvlw igr Er pTwey ] iqnkI qnk Bnk suin pweI ] inisrI s`sqR A`sqR lY mweI ]3]67]

swij swij cly qhW rix rwCsyNdR Anyk ] ArD muMifq muMifqyk jtw Dry su Aryk ] koip EpM dY sbY kr ssqR AsqR ncwie ] Dwie Dwie krYN pRhwrn iq`C qyg kMpwie ]4]68]

ssqR AsqR lgy ijqy sb PUl mwl huAY gey ] kop Ep iblok AiqBuq dwnvM ibsmY Bey ] daur daur Anyk AwXuD Pyr Pyr pRhwr hIN ] jUJ jUJ igry Aryk su mwr mwr pukwr hIN ]5]69]

ryl ryl cly heyNdRn pyl pyl gjyNdR ] Jyl Jyl AnMq AwXuD hyl hyl irpyNdR ] gwih gwih iPry Pv`jn bwih bwih KqMg ] AMg BMg igry khUM rx rMg sUr auqMg ]6]70]

Jwr Jwr iPry sroqm fwir Jwir ikRpwn ] sYl sy rx puMj kuMjr sUr sIs pKwn ] b`kR n`kR Bujw su soBq c`kR sy rQ c`kR ] kys pws isbwl sohq AsQ cUr sr`kR ]7]71]

s`ij s`ij cly hiQAwrn g`ij g`ij gjyNdR ] b`ij b`ij sb`j bwjn B`ij B`ij heyNdR ] mwr mwr pukwr kY hQIAwr hwiQ sMBwr ] Dwie Dwie pry inswcr bwie sMK Apwr ]8]72]

sMK goXmM g`jIXM Ar s`jIXM irprwj ] Bwij Bwij cly ikqy qj lwj bIr inRlwj ] BIm ByrI BuMkIAM Aru DuMkIAM su inswx ] gwih gwih iPry Pv`jn bwih bwih gdwx ]9]73]

bIr kMgny bMD hIN Aru A`CrYN isr qylu ] bIn bIin bry brMgn fwir fwir Pulyl ] Gwil Gwil ibvwn ly gI Pyr Pyr su bIr ] kUid kUid pry qhW qy Jwig Jwig su qIr ]10]74]

hWik hWik lry qhW rx rIiJ rIiJ BtyNdR ] jIiq jIiq lXo ijnY keI bwr ieMdR aupyNdR ] kwit kwit dey kpwlI bWit bWit idswn ] fwit fwit k`r dlM sur p`gu p`b ipswn ]11]75]

Dwie Dwie sMGwrIAM irpu rwj bwj AnMq ] sRox kI srqw auTI rx m`iD rUp durMq ] bwx Aaur kmwx sYQI sUl iq`Cu kuTwr ] cMf muMf hxy doaU kir kop kwl kRvwr ]12]76]

cMf muMf mwry doaU kwlI kop kRvwr ] Aaur ijqI sYnw huqI iCn mo deI sMGwr ]13]77] ieiq sRI bicqR nwtky cMfI cirqRy cMf muMf bDh iqRqIXo iDAwie sMpUrx msqu suB msqu ]3] APjU ]

sunI BUp iem gwQ cMf muMf kwlI hny ] bYT BRwq so BRwq mMqR krq ieh ibD Bey ]1]78]

rkq bIj qb BUp bulwXo ] Aimq drbu dY qhW pTwXo ] bhu ibD deI ibrUQn sMgw ] hY gY rQ pYdl cqurMgw ]2]79]

rkqbIj dY clXo ngwrw ] dyv log lau sunI pukwrw ] kMpI BUm ggn Qhrwnw ] dyvn juiq idvrwj frwnw ]3]80]

Dvlw igrky jb qt Awie ] duMdB Fol imRdMg bjwey ] jb hI sunw kulwhl kwnw ] auqrI ssqR AsqR lY nwnw ]4]81]

Chbr lwie brKIXM bwxM ] bwj rwj Aru igry ikkwxM ] Fih Fih pry suBt isrdwrw ] jn kr kty ibrC sMg Awrw ]5]82]

jy jy sqR swmuhy Bey ] bhur jIAq igRh ko nhI gey ] ijh pr prq BeI qrvwrw ] ieik ieik qyN Bey do do cwrw ]6]83]

BujMg pRXwq CMd ] iJmI qyj qygM su rosM pRhwrM ] iKmI dwmnI jwx BwdO mJwrM ] auTy n`d nwdM kV`ky kmwxM ] mcXo loh kRohM ABUqM BXwxM ]7]84]

bjy Byr ByrI juJwry JxMky ] prI ku`t ku`tM lgy DIr D`ky ] cvI cwvfIXM nPIrM rxMkM ] mno ibcrM bwG bMky bb`kM ]8]85]

auqy kopIXM sRox ibMdM su bIrM ] pRhwry BlI BWq sO Awn qIrM ] auqy daur dyvI krXo K`g pwqM ] igrXo mUrCnw huAY BXo jwnu GwqM ]9]86]

CutI mUrCnwXM mhWbIr g`jXo ] GrI cwr lau swr so swr b`jXo ] lgy bwx sRoxM igirXo BUim ju`DM ] auTy bIr qyqy kIey nwd kRu`DM ]10]87]

auTy bIr jyqy iqqy kwl kUty ] pry crm brmM khUM gwq tUty ] ijqI BUm m`DM prI sRox DwrM ] jgy sUr qyqy kIey mwr mwrM ]11]88]

prI ku`t kutM ruly q`C mu`CM ] khUM muMf quMfM khUM mwsu muCM ] BXo cwr sY kos lau bIr KyqM ] ibdwry pry bIr ibRMdM ibcyqM ]12]89]

chUM Er FUky ] muKM mwr kUky ] JMfw g`f gwFy ] mcy ros bwFy ]13]90] Bry bIr hrKM ] krI bwx brKM ] cvM cwr Fu`ky ] pCy Awhu ru`ky ]14]91] prI ssqR JwrM ] clI sRox DwrM ] auTy bIr mwnI ] Dry bwn pwnI ]15]92] mhw ros g`jy ] qurI nwd b`jy ] Bry ros BwrI ] mcy C`qRDwrI ]16]93] hkM hwk b`jI ] iPrY sYx B`jI ] prXo loh kRohM ] Cky sUr sohM ]17]94]

igry AMg BMgM ] dvM jwnu dMgM ] kVMkwr Cuty ] JxMkwr auTy ]18]95] ktw k`t bwhY ] auBY jIq cwhY ] mhW m`d mwqy ] qpy qyj qwqy ]19]96] rsM rudR rwcy ] auBY ju`D mwcy ] krYN bwx Arcw ] Dnur byd crcw ]20]97] mcy bIr bIrM ] auTI Jwr qIrM ] glo g`f PorYN ] nhI nYn morYN ]21]98] smuh ssqR brKy ] mih KuAwsu krKy ] krYN qIr mwrM ] bhYN loh DwrM ]22]99]

ndI sRox pUrM ] iPrI gYx hUrM ] gjY gYx kwlI ] hsI K`prwlI ]23]100] khUM bwj mwry ] khUM sUr Bwry ] khUM crm tUty ] iPrY g`j PUty ]24]101] khUM brm byDy ] khUM crm Cydy ] khUM pIl prmM ] kty bwj brmM ]25]102] blI bYr ru`Jy ] smuh swr J`uJy ] lKy bIr KyqM ] ncy BUq pRyqM ]26]103] ncy mws hwrI ] hsy bXom cwrI ] iklkkwr kMkM ] mcy bIr bMkM ]27]104] CuBy C`qR DwrI ] mihKuAws cwrI ] auTy iC`C ie`CM ] cly qIr iq`CM ]28]105] gxM gWDRbyXM ] crM cwrxyXM ] hsy isD is`DM ] mcy bIr kRuDM ]29]106] fkw fk fwkYN ] hkw h`k hwkYN ] Bkw BuMk ByrI ] fmk fwm fyrI ]30]107] mhW bIr gwjy ] nvM nwd bwjy ] Drw gom g`jy ] duRgw dYq b`jy ]31]108]

jyqk bwx cly Air Er qy PUlkI mwl huAY kMT ibrwjy ] dwnv puMgv pyK AcMBv Cof Bjy rx eyk n gwjy ] kuMjr puMj igry iqh` Taur Bry sB sRoxq pY gn qwjy ] jwnuk nIrD m`iD Cpy BRim BUDr ky BX qy ng Bwjy ]32]109]

sRI jgnnwQ kmwn lY hwQ pRmwiQn sMK sRjXo jb ju`DM ] gwhq sYx sMGwrq sUr bb`kiq isMG BRmXo rx kuR`DM ] kauch Byd AByidq AMg surMg auqMg so soiBq su`DM ] mwno ibswl bVvw nl juAwl smu`dR ky m`iD ibrwjq au`DM ]33]110]

pUr rhI Bv BUr Dnur Dun DUr aufI nB mMfl CwXo ] nUr Bry muK mwr igry rn hUrn hyr hIXo hulswXo ] pUrx ros Bry Ar qUrx pUir pry rx BUim suhwXo ] cUr Bey Air rUry igry Bt cUrx jwnuk bYd bnwXo ]34]111]

kwgVdMg kwqI ktwrI kVwkM ] qwgVdMg qIrM qup`kM qVwkM ] JwgVdMg nwgVdMg bwgVdMg bwjy ] gwgVdMg gwjI mhW gj gwjy ]35]112]

swgVdMg sUrM kwgVdMg kopM ] pwgVdMg prmM rxM pwv ropM ] swgVdMg ssqRM JwgVdMg JwrYN ] bwgVdMg bIrM fwgVdMg fkwrYN ]36]113]

cwgVdMg caupy bwgVdMg bIrM ] mwgVdMg mwry qnM iq`C qIrM ] gwgVdMg g`jy su b`jy ghIrYN ] kwgVdMg k`vIXwn k`Qy kQIrY ]37]114]

dwgVdMg dwno BwgVdMg Bwjy ] gwgVdMg gwjI jwgVdMg gwjy ] CwgVdMg CauhI Cury pRy CVwky ] qwgVdgM qIrM qup`kM qVwky ]38]115]

gwgVdMg gomwX g`jy ghIrM ] swgVdMg sMKM nwgVdMg nPIrM ] bwgVdMg bwjy bjy bIr KyqM ] nwgVdMg nwcy su BUqM pryqM ]39]116]

qwgVdMg qIrM bwgVdMg bwxM ] kwgVdMg kwqI ktwrI ikRpwxM ] nwgVdMg nwdM bwgVdMg bwjy ] swgVdMg sUrM rwgVdMg rwjy ]40]117]

swgVdMg sMKM nwgVdMg nPIrM ] gwgVdMg gomwX g`jy ghIrM ] nwgVdMg ngwry bwgVdMg bwjy ] jwgVdMg joDw gwgVdMg gwjy ]41]118]

ijqyk rUp DwrIXM ] iqqyk dyib mwrIXM ] ijqyk rUp DwrhIN ] iqiqE duRgw sMGwrhIN ]42]119] ijqyk ssqR vw Jry ] pRvwh soRn ky pry ] ijqIik ibMdukw igrYN ] su pwn kwlkw krYN ]43]120]

hUE sRox hInM ] BXo AMg CInM ] igirXo AMq JUmM ] mno myG BUmM ]44]121] sbY dyv hrKy ] sumn Dwr brKy ] rkq ibMd mwry ] sbY sMq aubwry ]45]122] ieiq sRI bicqR nwtky cMfI cirqRy rkqbIrj bDh cqurQ iDAwX sMpUrx msqu suB msqu ]4] APjU ]

suMB insuMB suxXo jbY rkq bIrj ko nws ] Awp cVq By jor dl sjy prs Ar pwis ]1]123]

cVy suMB nYsuMB sUrw ApwrM ] auTy n`d nwdM su Dausw DukwrM ] BeI Ast sY kos lau C`qR CwXM ] Bjy cMd sUrM firXo dyv rwXM ]2]124]

Bkw BuMk ByrI Fkw FuMk FolM ] PtI nK isMGM muKM f`F kolM ] fmw fim faurU fkw fuMk fMMkM ] rVy igR`D ibRDM ikl`kwr kMkM ]3]125]

KurM Kyh au`TI rihXo gYn pUrM ] dly isMD ib~DM Bey p`b cUrM ] suxo sor kwlI ghY ssqR pwxM ] ikl~kwr jymI hny jMg juAwxM ]4]126]

gjy bIr gwjI ] qury quMd qwjI ] mihKuAws krKy ] srM Dwr brKy ]5]127] ieqY isMG gjXo ] mhw sMK b`jXo ] rhXo nwd pUrM ] CuhI gYix DUrM ]6]128] sbY ssqR swjy ] GxM jym gwjy ] cly qyj qY kY ] AnMq ssqR lY kY ]7]129] chUM Er FUky ] muKM mwr kUky ] AnMq ssqR b`jy ] mhW bIr g`jy ]8]130] muKM nYx rkqM ] Dry pwx skqM ] kIey kRoD au`Ty ] srM ibRsit bu`Ty ]9]131] ikqy dust kUty ] AnMqwsqR CUty ] krI bwx brKM ] BrI dyib hrKM ]10]132]

kh kh su kUkq kMkIXM ] bih bhq bIr su bMkIXM ] lh lhq bwin ikRpwxXM ] gh ghq pRyq mswxXM ]11]133]

fh fhq fvr fmMkXM ] lh lhq qyg qRmMkXM ] DRm DRmq sWg DmMkXM ] bb kMq bIr su bMkXM ]12]134]

CutkMq bwx kmwxXM ] hhrMq Kyq KqRwxXM ] fhkMq fwmr fMkxI ] kh khk kUkq ju`gxI ]13]135]

auPtMq sRoxq iC`CXM ] brKMq swiek iq`CXM ] bbkMq bIr AnykXM ] iPkrMq isAwr bsyKXM ]14]136]

hrKMq sRoxq rMgxI ] ibhrMqdyib ABMgxI ] bbkMq kyhr fol hIN ] rix rMg ABMg klolhIN ]15]137]

Fm Fmq Fol Fm`kXM ] Dm Dmq sWg DRm`kXM ] bh bhq ku`RD ikRpwxXM ] ju`JMq joD juAwxXM ]16]138]

BjI cmUM sb dwnvI suMB inrK inj nYx ] inkt ibkt Bt jy huqy iqn pRiq bulXo bYx ]17]139]

insuMB suMB kopkY ] pTXo su pwv ropkY ] khXo ik sIGR jweIXo ] duRgwih bWD ilAweIXo ]18]140]

cVXo su sYx s`ijkY ] skop sUr g`ijkY ] auTy bjMqR bwijkY ] clXo surysu BwijkY ]19]141]

AnMq sUr sMg lY ] cilXo su duMdBIn dY ] hkwr sUrmw Bry ] iblok dyvqw fry ]20]142]

kMpXo surys ] bulXo mhys ] ik`no ibcwr ] pu`Cy juJwr ]21]143] kIjY su imqR ] kauny cirqR ] jwqy su mwie ] jIqY bnwie ]22]144] skqY inkwr ] Byjo Apwr ] sU`qRn jwie ] hin hYN irswie ]23]145] soeI kwm kIn ] dyvn pRbIn ] skqY inkwr ] Byjo Apwr ]24]146]

clI Sk~q sIGR sI ikRpwix pwix DwrkY ] auTy suigR`D ibR`D faur fwkxI fkwr kY ] hsy su kMk bMkXM kbMD AMD auThI ] ibsyK dyvqw ru bIr bwx Dwr bu`ThI ]25]147]

sbY skq AYkY ] clI sIs inAYkY ] mhW AsqR Dwry ] mhW bIr mwry ]26]148] muKM rkq nYxM ] bkY bMk bYxM ] Dry AsqR pwxM ] ktwrI ikRpwxM ]27]149] auqY dYq gwjy ] qurI nwd bwjy ] Dry cwr crmM ] sRjy kRUr brmM ]28]150] chUM Er grjy ] sbY dyv lrjy ] Cuty iq`C qIrM ] kty caur cIrM ]29]151] rsM ru`dR r`qy ] mhW qyj q`qy ] krI bwx brKM ] BrI dyib hrKM ]30]152]

ieqy dyib mwrY ] auqY isMGu PwrY ] gxM gUV grjNY ] sbY dYq lrjNY ]31]153] BeI bwx brKw ] gey jIq krKw ] sbY dust mwry ] meIXw sMq aubwry ]32]154] insuMBM sMGwrXo ] dlM dYq mwrXo ] sbY dust Bwjy ] ieqY isMG gwjy ]33]155] BeI puhp brKw ] gey jIq krKw ] j`XM sMq jMpY ] qRsy dYq kMpY ]34]156] ieiq sRI bicqR nwtky cMfI cirqRy insuMB bDh pMcmo iDAwie sMpUrn msqu suB msqu ]5] APjU ]

lGMu BRwq juJXo sunXo sMuBrwXM ] sjy ssqR AsqRM cVXo caup cwXM ] BXo nwd aucM rhXo pUr gYxM ] qRsy dyvqw dYq kMpXo iqRnYxM ]1]157]

frXo cwr bkqRM trXo dyv rwjM ] ifgy p`b srbM sRjy suBR swjM ] pry hUh dYkY Bry loh kRohM ] mno myr ko swqvo isRMg sohM ]2]158]

sjXo sYx suBM kIXo nwd au`cM ] suxyy grBxIAwn ky grB m`ucM ] pirXo loh kRohM auTI ssqR JwrM ] cvIN cwvfw fwkxIXM fkwrM ]3]159]

bhy ssqR AsqRM kty crm brmM ] Bly kY inbwhXo BtM suAwm DrmM ] auTI kUh jUhM igry caur cIrM ] ruly q`C muCM prI g`C qIrM ]4]160]

igry AMkusM bwruxM bIr KyqM ] ncy kMD hIxM kbMD AcyqM ] aufY igR`D ibR`DM rVYN kMk bMkM ] Bkw BuMk ByrI fhw fUh fMkM ]5]161]

tkw tu`k topM Fkw Fu`k FwlM ] qCw mu`C qygM bky ib`krwlM ] hlw cwl bIrM Dmw DMim sWgM ] prI hwl hUlM suixXo log nwgM ]6]162]

fkI fwkxI jogxIXM ibqwlM ] ncy kMD hIxM kbMDM kpwlM ] hsy dyv srbM irsXo dwnvysM ] ikDo Agn juAwlM BXo Awp BysM ]7]163]

suMBwsur jyiqk Asru pTey kopu bFwie ] qy dybI soKq kry bUMd qvw kI inAwie ]8]164]

su bIr sYx s`ijkY ] ciVXo su kop g`ijkY ] cilXo su ssqR DwrkY ] pukwr mwr mwrkY ]9]165]

kwgVdM kVwk ] qwgVdM qVwk ] swgVdM su bIr ] gwgVdM ghIr ]10]166]

nwgVdM inswx ] jwgVdM juAwx ] nwgV dI inhMg ] pwgV dI plMg ]11]167]

qwgV dI qm`ik ] lwgV dI lh`ik ] kwgVdM ikRpwx ] bwhYN juAwx ]12]168]

KwgVdI KqMg ] nwgV dI inhMg ] CwgV dI CutMq ] AwgV dI aufMq ]13]169]

pwgV dI pvMg ] swgV dI suBMÍg ] jwgV dI juAwn ] JwgV dI JuJwx ]14]170]

JwgV dI JVMg ] kwgV dI kVMg ] qwgV dI qVwk ] cwgV dI ctwk ]15]171]

GwgV dI Gbwk ] BwgV dI BBwk ] kwgVdM kpwil ] n`cI ibkRwl ]16]172]

AnMq dust mwrXM ] ibAMq sok twrXM ] kmMD AMD auTIXM ] ibsyK bwx bu`TIXM ]17]173] kVwk krmukM auDM ] sVwk sYhQI juDM ] ibAMq bwix brKXM ] ibsyK bIr prKXM ]18]174]

kVw kVI ikRpwxXM ] jtw jutI juAwxXM ] subIr jwgVdM jgy ] lVwk lwgVdM pgy ]19]175]

JmI qyg JtM ] CurI iC`pR Cu`tM ] gurM gurj g`tM ] plMigM ips`tM ]20]176] ikqy sRox c`tM ] ikqy sIs Pu`tM ] khUM hUh Cu`tM ] khUM bIr au`TM ]21]177] khUM DUir lu`tM ] ikqy mwr r`tM ] BxY j`s B`tM ] ikqy pyt P`tM ]22]178] Bjy C`iqR Q`tM ] ikqy KUn K`tM ] ikqy dust d`tM ] iPry jXo hr`tM ]23]179] sjy sUr swry ] mihKuAws Dwry ] ley K`g Awry ] mhw roh vwry ]24]180]

shI rUp kwry ] mno isMDu Kwry ] keI bwr gwry ] sumwrM aucwry ]25]181] BvwnI pCwry ] jvw jyim jwry ] bfyeI luJwry ] huqy jy hIeyvwry ]26]182] iekM bwr twry ] TmM Tok Twry ] blI mwr fwry ] Fm`ky F`Fwry ]27]183] bhy bwxixAwry ] ikqy qIr qwry ] lKy hwQ bwry ] idvwny iddwry ]28]184] hxy BUim pwry ] ikqy isMG Pwry ] ikqy Awpu bwry ] ijqy dYq Bwry ]29]185]

iqqy AMq hwry ] bfyeI AiVAwry ] KryeI birAwry ] krUrM krwry ]30]186] lp`ky llwry ] ArIly AirAwry ] hxy kwl kwry ] Bjy roh vwry ]31]187]

ieh` ibiD dust pRjwr kY ssqR AsqR kir lIn ] bwx-bUMd ipRQmY brK isMG nwd pun kIn ]32]188]

suxXo suMB rwXM ] cVXo caup cwXM ] sjy ssqR pwxM ] cVy jMig juAwxM ]33]189] lgy Fol FMky ] kmwxM kVMky ] Bey n`d nwdM ] DuxM inribKwdM ]34]190] cm`kI ikRpwxM ] hTy qyj mwxM ] mhwbIr huMky ] su nIswx duMRky ]35]191] chUM Er grjy ] sbY dyv lrjy ] srM Dwr brKy ] meIXw pwx prKy ]36]192]

jy ley ssqR swmuhy Dey ] iqqy inDn khuM pRwpiq Bey ] Jmkq BeI Asn kI Dwrw ] BBky ruMf muMf ibkrwrw ]37]193]

hY gY rQ pYdl kty bicXo n jIvq koie ] qb Awpy inksXo inRipq suMB krY so hoie ]38]194]

isv dUqI ieq duRgw bulweI ] kwn lwig nIkY smuJweI ] isvko Byj dIjIAY qhW ] dYq rwj iesiQq hYN jhW ]39]195]

isv dUqI jb iem sun pwvw ] isvihM dUq kir auqY pTwvw ] isv dUqI qwqy BXo nwmw ] jwnq skl purK Aru bwmw ]40]196]

isv khI dYq rwj suin bwqw ] ieh ibiD khXo qumhu jgmwqw ] dyvn ko dY kY TkurweI ] kY mWfhu hm sMg lrweI ]41]197]

dYq rwj ieh bwq nw mwnI ] Awp cly jUJn AiBmwnI ] grjq kwil kwl jXo jhW ] pRwpiq BXo Asur piq qhW ]42]198]

cmkI qhW Asn kI Dwrw ] nwcy BUq pRyq bYqwrw ] Prky AMD kbMD Acyqw ] iBBry BeIrv BIm Anykw ]43]199]

qurhI Fol ngwry bwjy ] BWq BWq joDw rix gwjy ] Fif fP fmru fugfugI GnI ] nwie nPIrI jwq n gnI ]44]200]

huMky ikkwx ] DuMky inswx ] s`jy su bIr ] g`jy ghIr ]45]201] Ju`ky inJ`k ] b`jy aubk ] s`jy subwh ] A`CY@ auCwh ]46]202] k`ty ikkwx ] Pu`ty cvwx ] sUlM sVwk ] auTy kVwk ]47]203] g`jy juAwx ] b`jy inswix ] s`jy rjyNdR ] g`jy gjyNdR ]48]204]

iPry bwjIXM qwjIXM ie`q auqM ] gjy bwrxM dwruxM rwj-pu`qRM ] bjy sMK ByrI auTY sMK nwdM ] rxMkY nPIrI DuxM inribKwdM ]49]205]

kV`ky ikRpwxM sV`kwr sylM ] auTI kUh jUhM BeI rylpylM ] ruly q`C mu`CM igry caur cIrM ] khUM h`Q m`QM khUM brm bIrM ]50]206]

blI bYr ru`Jy ] smuh swr ju`Jy ] sMBwry hQIXwrM ] bkY mwr mwrM ]51]207] sbY ssqR s`jy ] mhWbIr g`jy ] srM EG Cu`ty ] kV`kwr au`Ty ]52]208] bjYN bwidRqyAM ] hsYN gWDRByAM ] JMfw g`f ju`ty ] srM sMj Pu`ty ]53]209] chUM Er au`Ty ] srM ibRst bu`Ty ] kroDI krwlM ] bkYN ib`krwlM ]54]210]

ikqy ku`TIAM bu`TIAM ibRst bwxM ] rxM fu`lIXM bwj KwlI plwxM ] juJy joDXM bIr dyvM AdyvM ] suBy ssqR swjw mno sWqnyvM ]55]211]

gjy g`jIXM srb s`jy pvMgM ] juDM jutIXM joD Cu`ty KqMgM ] qV`ky qb`lM JVMky ikRpwxM ] sV`kwr sylM rxMky inswxM ]56]212]

Fmw F`m FolM Flw Fu`k FwlM ] ghw jUh g`jy hXM hwlcwlM ] stw s`t sylM Khw KUin K`gM ] quty crm brmM auTy nwl A`gM ]57]213]

auTy A`ig nwlM Khy Kol K`gM ] inswmwvsI jwxu mwswx j`gM ] fkI fwkxI fwmrU faur f`kM ] ncy bIr bYqwl BUqM BB`kM ]58]214]

srb sqR Awvq By ijqy ] sB kwit dIn duRgw iqqy ] Air Aaur jyiqk fwrIAM ] qyaU kwit BUim auqwrIAM ]59]215]

sr Awp kwlI CMfIAM ] srbwsqR s`qR ibhMfIAM ] ssqR hIn jbY inhwirXo ] jY sbd dyvn aucwirXo ]60]216]

niB m`iD bwjn bwjhIN ] Aivloik dyvw gwjhI ] liK dyv bwrM bwr hIN ] jY sbd srb pukwr hIN ]61]217]

rx kop kwl krwlIXM ] Kt AMg pwix auCwlIXM ] isr suMB h`Q duCMfIXM ] iek cot dust ibhMfIXM ]62]218]

ijm suMBwsur ko hnw AiDk kop kY kwl ] qXoN swDn ky s`qR sB cwbq jWh krwl ]63]219] ieiq sRI bicqR nwtky cMfI cirqRy suMB bDh Kstmo iDAwX sMpUrx msqu suB msqu ]6] APjU ]

jY sbd dyv pukwr hIN ] sb PUil PUln fwr hIN ] Gnswr kuMkm ilAwiekY ] tIkw dIXo hrKwiekY ]1]220]

ausqq sb hUM krI Apwrw ] bRhm kvc ko jwp aucwrw ] sMq sMbUh pRPu`lq Bey ] dust Airst nws huAY gey ]2]221]

swDn ko suK bFy Anykw ] dwnv dust n bwcw eykw ] sMq shwie sdw jg-mweI ] jh` qh` swDn hoie shweI ]3]222]

nmo jog jÍwlM DrIXM juAwlM ] nmo suMB hMqI nmo kRUr kwlM ] nmo sRox bIrjwrdRnI DUmRhMqI ] nmo kwlkw rUp juAwlw jXMqI ]4]223]

nmo AMbkw jMBhw joiq rUpw ] nmo cMf muMfwrdnI BUip BUpw ] nmo cwmrM cIrxI ic`qR rUpM ] nmo prm pRgXw ibrwjY AnUpM ]5]224]

nmo prm rUpw nmo kRUr krmw ] nmo rwjsw swqkw prm brmw ] nmo mihK deIq ko AMqkrxI ] nmo qoKxI soKxI srb ierxI ]6]225]

ibVwlwC hMqI krUrwC GwXw ] idj igdXwrdnIAM nmo jog mwXw ] nmo BeIrvI BwrgvIAM BvwnI ] nmo jog jwlMDrI srb mwnI ]7]226]

ADI aurDvI Awp rUpw ApwrI ] rmw rstrI kwm rUpw kumwrI ] BvI BwvnI BeIrvI BIm rUpw ] nmo ihMgulw ipMgulwXM AnUpw ]8]227]

nmo ju`DnI kuR`DnI kRUr krmw ] mhW bu`DnI is`DnI su`D krmw ] prI pdmnI pwrbqI prm rUpw ] isvI bwsvI bRwhmI ir`D kUpw ]9]228]

imVw mwrjnI sUrqvI moh krqw ] prw pstxI pwrbqI dust hrqw ] nmo ihMgulw ipMgulw qoqlwXM ] nmo kwriq kXwnI isvw sIqlwXM ]10]229]

BvI BwrgvIXM nmo ssqR pwxM ] nmo AsqR Drqw nmo qyj mwxM ] jXw AwjXw crmxI cwv`fwXM ] ikRpw kwilkwXM nXM iniq inAwXM ]11]230]

nmo cwpxI crmxI KVg pwxM ] gdw pwixxI c`kRxI ic`qR-mwxM ] nmo sUlxI sYhQI pwix mwqw ] nmo igAwn ibigAwn kI igAwn igAwqw ]12]231]

nmo poKxI soKxIAM imRVwlI ] nmo dust doKwrdnI rUp kwlI ] nmo jog juAwlw nmo kwriq kXwnI ] nmo AMibkw qoqlw sRI BvwnI ]13]232]

nmo doK dwhI nmo du`KX hrqw ] nmo ssqRxI AsqRxI krm krqw ] nmo irstxI pustxI prm juAwlw ] nmo qwruxIAM nmo ib~RD bwlw ]14]233]

nmo isMGbwhI nmo dwV gwVM ] nmo K`g d`gM J`mw J`m bwVM ] nmo rUV´ gUV´M nmo srb ibAwpI ] nmo in`q nwrwiexI dust KwpI ]15]234]

nmo ir`D rUpM nmo is`D krxI ] nmo poKxI soKxI srb BrxI ] nmo AwrjunI mwrjnI kwl rwqRI ] nmo jog jÍwlM DrI srb dwqRI ]16]235]

nmo prm prmysÍrI Drm krxI ] neI in`q nwrwiexI dust drxI ] Clw AwClw eIsurI jog juAwlI ] nmo brmxI crmxI kRUr kwlI ]17]236]

nmo ryckw pUrkw pRwq sMiDAw ] ijnY mohu kY caudhUM log bMiDAw ] nmo AMjnI gMjnI srb AsqRw ] nmo DwrxI bwrxI srb ssqRw ]18]237]

nmo AMjnI gMjnI dust grbw ] nmo qoKxI poKxI sMq srbw ] nmo skqxI sUlxI KVgpwxI ] nmo qwrxI kwrxIAM ikRpwxI ]19]238]

nmo rUp kwlI kpwlI AnMdI ] nmo cMdRxI BwnuvIAM guibMdI ] nmo CYl rUpw nmo dust drxI ] nmo kwrxI qwrxI isRst BrxI ]20]239]

nmo hrKxI brKxI ssqR Dwrw ] nmo qwrxI kwrxIXM Apwrw ] nmo jogxI BogxI pRm pR`gXw ] nmo dyv deIqXwiexI dyiv durgXw ]21]240]

nmo Gor rUpw nmo cwr nYxw ] nmo sUlxI sYQxI b`kR bYxw ] nmo ibR`D bu`DM krI jog juAwlw ] nmo cMf muMfI imRVw kURr kwlw ]22]241]

nmo dust pustwrdnI Cym krxI ] nmo dwV´ gwV´w DrI duKX hrxI ] nmo swsqR byqw nmo ssqR gwmI ] nmo j`C ib`idAw DrI pUrx kwmI ]23]242]

irpM qwpxI jwpxI srb logw ] Qpy QwpxI KwpxI srb sogw ] nmo lMkuVysI nmo skiq pwxI ] nmo kwlkw KVg pwxI ikRpwxI ]24]243]

nmo lMkuVysw nmo nwgR kotI ] nmo kwm rUpw kim`iCAw krotI ] nmo kwl rwqRI kprdI kilAwxI ] mhW ir`DxI is`DI dwqI ikRpwxI ]25]244]

nmo cqurbwhI nmo Ast bwhw ] nmo poKxI srb Awlm pnwhw ] nmo AMibkw jMBhw kwrqkXwnI ] imRVwlI kprdI nmo sRI BvwnI ]26]245]

nmo dyv ArdXwrdnI dust hMqI ] isqw A~isqw rwj kRWqI AnMqI ] juAwlw jXMqI AlwsI AnMdI ] nmo pwrbRhmI hrI sI mukMdI ]27]246]

jXMqI nmo mMglw kwlkwXM ] kpwlI nmo B`dRkwlI isvwXM ] duRgwXM iCmwXM nmo DwqRIeyXM ] suAwhw suDwXM nmo sIqlyXM ]28]247]

nmo crbxI srb DrmM DujwXM ] nmo ihMgulw ipMgulw AMbkwXM ] nmo dIrG dwVw nmo isAwm brxI ] nmo AMjnI gMjnI dYq drxI ]29]248]

nmo ArD cMdRwiexI cMdRcUVM ] nmo ieMdR aUrDw nmo dwV@ gUVM ] ssM syKrI cMdRBwlw BvwnI ] BvI BYhrI BUqrwtI ikRpwnI ]30]249]

klI kwrxI krm krqw km`CXw ] prI pdmnI pUrxI srb ie`CXw ] jXw jogxI j`g krqw jXMqI ] suBw suAwmxI isRstjw sqRhMqI ]31]250]

pivqRI punIqw purwxI pryXM ] pRBI pUrxI pwrbRhmI AjyXM ] ArUpM AnUpM AnwmM ATwmM ] ABIqM AjIqM mhW Drm DwmM ]32]251]

ACydM ABydM AkrmM suDrmM ] nmo bwx pwxI Dry crm brmM ] AjyXM AByXM inrMkwr inqXM ] inrUpM inrbwxM nim`qXM AikqXM ]33]252]

gurI gaurjw kwmgwmI gupwlI ] blI bIrxI bwvnw j`gXw juAwlI ] nmo sqR crbwiexI grb hrxI ] nmo qoKxI soKxI srb BrxI ]34]253]

iplMgI pvMgI nmo cr icqMgI ] nmo BwvnI BUq hMqw BiVMgI ] nmo BIim rUpw nmo lok mwqw ] BvI BwvnI Biv`KXwqw ibDwqw ]35]254]

pRBI pUrxI prm rUpM pivqRI ] prI poKxI pwrbRhmI gie`qRI ] jtI juAwl prcMf muMfI cmuMfI ] brMdwiexI dust KMfI AKMfI ]36]255]

sbY sMq auswrI brM bXUh dwqw ] nmo qwrxI kwrxI lok mwqw ] nmsqXM nmsqXM nmsqXM BvwnI ] sdw rwK lY muih ikRpw kY ikRpwnI ]37]256] ieiqsRI bicqR nwtky cMfI cirqRy dybI jU kI ausqq brnnM nwm spqmo iDAwXsMpUrx msq suBmsqu ]7]

Bry jogxI p`qR causT cwrM ] clI Twm TwmM fkwrM fkwrM ] Bry nyh gyhM gey kMk bMkM ] ruly sUrbIrM AhwVM inRsMkM ]1]257]

cly nwrdaU hwQbInw suhwey ] bny bwrdI fMk faurU bjwey ] igry bwij gwjI gjI bIr KyqM ] ruly q`C mu`CM ncy BUq pRyqM ]2]258]

ncy bIr bYqwl A`DM km`DM ] bDy b`D gopw guilqRwx b`DM ] Bey swDu sMbUh BIqM ABIqy ] nmo lok mwqw Bly sqR jIqy ]3]259]

pVy mUV Xwko DnM Dwm bwFy ] suny sUm soPI lrY ju`D gwFy ] jgY rYix jogI jpY jwp XwkO ] DrY prm jogM lhY is`Dqw ko ]4]260]

pVY Xwih ibdXwrQI ibdXwhyqM ] lhY srb swsqRwn ko m`d cyqM ] jpY jog sMnXws bYrwg koeI ] iqsY srb puMnXwn ko puMin hoeI ]5]261]

jy jy qumry iDAwn ko inq auiT iDAYhYN sMq ] AMq lhYNgy mukq Plu pwvihgy BgvMq ]6]262] ieiq sRI bicqR nwtky cMfI cirqRy cMfI cirqR ausqiq brnnM nwm Astmo iDAwX sMpUrx msqu suBmsqu ]8] APjU ]